Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością - edycja 2024
Minister Rodziny i Polityki Społecznej, zwany dalej „Ministrem”, ogłasza nabór wniosków na realizację Programu „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością” dla Jednostek Samorządu Terytorialnego - edycja 2024, zwanego dalej „Programem”.
I. Podstawa prawna Programu
Podstawą prawną Programu jest art. 7 ust. 5 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 647, 1407 i 1429). Nabór wniosków przeprowadzony zostanie zgodnie z art. 13 ww. ustawy.
II. Wysokość środków z Funduszu Solidarnościowego przeznaczonych na realizację zadań
Na realizację zadań w ramach Programu dla Jednostek Samorządu Terytorialnego - edycja 2024, Minister Rodziny i Polityki Społecznej przeznaczył z Funduszu Solidarnościowego w 2024 r. kwotę – 505 mln zł (słownie: pięćset pięć milionów złotych).
III. Podmioty uprawnione do składania wniosków
O uzyskanie środków z Funduszu Solidarnościowego, o którym mowa w ustawie z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym, zwanego dalej „Funduszem” na realizację zadań w ramach Programu, mogą ubiegać się jednostki samorządu terytorialnego szczebla gminnego lub powiatowego.
IV. Rodzaj zadań
1. Zgodnie z warunkami Programu, jego głównym celem jest wprowadzenie usług asystencji osobistej jako formy ogólnodostępnego wsparcia w wykonywaniu codziennych czynności oraz funkcjonowaniu w życiu społecznym, których adresatami są następujące osoby zwane dalej „uczestnikami”:
1) dzieci do ukończenia 16. roku życia posiadające orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami w pkt 7 i 8 orzeczenia o niepełnosprawności – konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego
współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji oraz
2) osoby z niepełnosprawnościami posiadające orzeczenie:
a) o znacznym stopniu niepełnosprawności albo
b) o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo
c) traktowane na równi z orzeczeniami wymienionymi w lit. a i b, zgodnie z art. 5 i art. 62 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 100, z późn. zm.).
2. Usługi asystencji osobistej polegają w szczególności na wspieraniu przez asystenta osoby z niepełnosprawnością we wszystkich sferach życia, w tym:
1) wsparciu uczestnika w czynnościach samoobsługowych, w tym utrzymaniu higieny osobistej;
2) wsparcie uczestnika w prowadzeniu gospodarstwa domowego i wypełnianiu ról w rodzinie;
3) wsparciu uczestnika w przemieszczaniu się poza miejscem zamieszkania;
4) wsparciu uczestnika w podejmowaniu aktywności życiowej i komunikowaniu się z otoczeniem.
V. Tryb przystąpienia do Programu
1. Gmina/powiat składa do właściwego wojewody wniosek w wersji elektronicznej utworzony w Generatorze Funduszu Solidarnościowego. Generator Funduszu Solidarnościowego jest narzędziem informatycznym dostępnym na stronie internetowej bfs.mrips.gov.pl. Wniosek należy wypełnić, zapisać i złożyć w Generatorze Funduszu Solidarnościowego za pomocą przycisku „złóż wniosek”. W przypadkach uzasadnionych problemami technicznymi dopuszcza się możliwość składania wniosków za pomocą platformy e-PUAP.
2. Gmina/powiat zakłada swoje konto – jedno konto dla jednej jednostki samorządu terytorialnego, zgodnie z Instrukcją złożenia wniosku w Generatorze Funduszu Solidarnościowego – dostępną na wskazanej w ust. 1 stronie internetowej. Gmina/powiat ma możliwość w dowolnym momencie zapisania wprowadzonych danych i powrotu do edycji w innym czasie.
3. Gmina/powiat ma możliwość wydruku wniosku zapisanego w wersji roboczej.
4. Po uzupełnieniu formularza wniosku oraz dodaniu wszystkich wymaganych załączników, jego weryfikacji oraz wysłaniu przez gminę/powiat (za pomocą przycisku „złóż wniosek”) Generator Funduszu Solidarnościowego zapisuje wniosek w bazie danych, a użytkownik otrzymuje możliwość jej zapisania w formacie PDF i wydrukowania. Złożony wniosek automatycznie otrzymuje unikatowy numer, którym należy się posługiwać w kontaktach z wojewodą.
5. Proces składania wniosków zawiera następujące etapy:
1) wypełnienie wszystkich pól wniosku oraz dodanie wymaganych załączników;
2) złożenie wniosku w Generatorze Funduszu Solidarnościowego za pomocą przycisku „złóż wniosek”;
3) zapisanie złożonego wniosku w formacie PDF wraz z załącznikami.
6. Po złożeniu wniosku w Generatorze Funduszu Solidarnościowego konieczne jest złożenie przez gminę/powiat podpisanego oświadczenia, według wzoru stanowiącego załącznik nr 14 do Programu. Oświadczenie należy zeskanować i umieścić w Generatorze Funduszu Solidarnościowego.
7. Złożenie wniosku nie jest równoznaczne z przyznaniem środków z Funduszu we wnioskowanej wysokości.
VI. Kryteria i sposób oceny wniosków
1. Wojewoda dokonuje oceny formalnej i oceny merytorycznej wniosków, z uwzględnieniem racjonalnego i celowego planowanego wydatkowania środków publicznych. Ocena dokonywana jest za pomocą Generatora Funduszu Solidarnościowego.
2. Wojewoda dokonuje oceny wniosku z wykorzystaniem Karty oceny wniosku gminy/powiatu w ramach Programu „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością” dla Jednostek Samorządu Terytorialnego - edycja 2024, stanowiącej załącznik nr 12 do Programu.
3. Kryteria oceny formalnej są następujące:
1) wniosek jest kompletnie i prawidłowo wypełniony zgodnie z obowiązującym wzorem i został złożony w terminie;
2) wniosek zawiera wszystkie wymagane załączniki;
3) oświadczenie o złożeniu wniosku w Generatorze Funduszu Solidarnościowego zostało podpisane przez upoważnione osoby.
4. W przypadku wystąpienia braków lub błędów formalnych we wniosku wojewoda zwraca się do gminy/powiatu o dodatkowe wyjaśnienia lub skorygowanie w wyznaczonym terminie dokumentacji aplikacyjnej. Zmianie/uzupełnieniu mogą podlegać tylko te elementy wniosku, o których zmianę lub uzupełnienie wystąpił wojewoda.
5. Określenie jednakowego dla wszystkich gmin/powiatów trybu dokonywania zmian i wyjaśnień dotyczących braków lub błędów formalnych we wniosku leży we właściwości wojewody.
6. W przypadku stwierdzenia przez wojewodę braków lub błędów formalnych w poprawionym wniosku wojewoda nie wzywa ponownie gminy/powiatu do poprawienia wniosku. Wojewoda dokonuje oceny formalnej na podstawie dostarczonej dokumentacji.
7. W wyniku oceny formalnej wniosek może zostać:
a) zakwalifikowany do oceny merytorycznej – w przypadku spełnienia wszystkich kryteriów oceny formalnej;
b) odrzucony – w przypadku niespełnienia któregokolwiek z kryteriów oceny formalnej (jeżeli - po wezwaniu do ewentualnych wyjaśnień i poprawek - braki nie zostaną usunięte).
8. Ocenie merytorycznej podlegają wyłącznie wnioski spełniające kryteria oceny formalnej.
9. Kryteria oceny merytorycznej są następujące:
1) adekwatność wniosku w odniesieniu do celów Programu:
a) usługi asystencji osobistej będą skierowane do osób będących adresatami Programu, określonych w części III ust. 2 Programu,
b) osoby wymagające wysokiego poziomu wsparcia, określone w części III ust. 3 pkt 2 Programu, będą stanowiły minimum 70% uczestników Programu,
c) usługi asystencji osobistej świadczyć będą osoby, które spełniają warunki określone, w części IV ust. 4 Programu,
d) usługi asystencji osobistej będą polegały na wspieraniu przez asystenta osoby z niepełnosprawnością w różnych sferach życia, w tym w zakresie określonym w części IV ust. 10 Programu;
2) potencjalny wpływ zadań na beneficjentów, w tym także trwałość rezultatów zadań zawartych we wniosku:
a) usługi asystencji osobistej poprawią funkcjonowanie osób z niepełnosprawnościami w ich środowisku, zwiększą możliwość zaspokajania ich potrzeb oraz włączą je w życie społeczne;
3) zasadność wysokości wnioskowanych środków w stosunku do celu, rezultatów i zakresu zadań, które obejmuje wniosek:
a) powiązanie kosztów z celem Programu,
b) prawidłowość sporządzenia kalkulacji wniosku na środki finansowe z Programu, w tym planowane źródła finansowania zadania;
4) zdolność organizacyjna podmiotu oraz przygotowanie instytucjonalne do realizacji zadań:
a) gmina/powiat posiada odpowiednie zasoby kadrowe do realizacji zadań.
10. W przypadku wystąpienia braków lub błędów merytorycznych w ramach oceny merytorycznej wojewoda zwraca się do gminy/powiatu o dodatkowe wyjaśnienia lub skorygowanie w wyznaczonym terminie dokumentacji aplikacyjnej. Zmianie/uzupełnieniu mogą podlegać tylko te elementy wniosku, o których zmianę lub uzupełnienie wystąpił wojewoda.
11. Określenie jednakowego dla wszystkich gmin/powiatów trybu dokonywania zmian i wyjaśnień dotyczących braków lub błędów merytorycznych w ramach oceny merytorycznej wniosku leży we właściwości wojewody.
12. W przypadku stwierdzenia przez wojewodę braków lub błędów merytorycznych w ramach oceny merytorycznej w poprawionym wniosku wojewoda nie wzywa ponownie gminy/powiatu do poprawienia wniosku. Wojewoda dokonuje oceny merytorycznej na podstawie dostarczonej dokumentacji.
13. Wniosek zostaje odrzucony, jeżeli nie zostanie spełniony którykolwiek z kryteriów oceny merytorycznej. Wojewoda przesyła gminie/powiatowi informację wraz z uzasadnieniem o odrzuceniu wniosku z uwagi na brak spełnienia kryteriów oceny merytorycznej.
14. Wniosek uzyska pozytywną ocenę wojewody, jeżeli zostaną spełnione wszystkie kryteria oceny merytorycznej.
15. Wnioski ocenione pozytywnie trafiają na listę rekomendowanych wniosków wojewody.
16. Listy rekomendowanych wniosków wojewodów przekazywane są do Ministra, który tworzy zbiorczą listę rekomendowanych wniosków.
17. W przypadku odrzucenia przez wojewodę wniosku z uwagi na brak spełnienia kryteriów oceny merytorycznej gminie/powiatowi przysługuje, w terminie 3 dni od otrzymania informacji o odrzuceniu wniosku wraz z uzasadnieniem, prawo złożenia do Ministra umotywowanych zastrzeżeń do oceny dokonanej przez wojewodę. Minister po zapoznaniu się ze sprawą, mając na uwadze przesłane wyjaśnienia oraz dostępny budżet, podejmuje decyzję o odrzuceniu zastrzeżeń albo o ich uznaniu i umieszczeniu wniosku na
zbiorczej liście rekomendowanych wniosków. Oceny wniosku w takim przypadku dokonuje właściwa komórka organizacyjna Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej odpowiadająca za programy finansowane z Funduszu Solidarnościowego. W przypadku umieszczenia wniosku w związku ze złożeniem zastrzeżeń na zbiorczej liście rekomendowanych wniosków, Minister zwraca się do wojewody o przekazanie zaktualizowanej listy rekomendowanych wniosków wraz z informacją dotyczącą środków finansowych z Programu, zawierających informacje o wnioskach, które uzyskały dofinansowanie.
VII. Warunki przekazania środków i ich maksymalna wysokość dla danego podmiotu
1. Przekazanie środków finansowych z Funduszu wojewodom odbędzie się na podstawie umów w sprawie wysokości i trybu przekazywania środków Funduszu Solidarnościowego na realizację zadania w ramach resortowego Programu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością” dla Jednostek Samorządu Terytorialnego - edycja 2024, zawieranych pomiędzy Ministrem a wojewodami, których wzór stanowi załącznik nr 16 do Programu.
2. Wojewodowie przekazują środki z Funduszu gminom/powiatom na podstawie umów w sprawie realizacji zadania w ramach resortowego Programu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością” dla Jednostek Samorządu Terytorialnego - edycja 2024, zawieranych pomiędzy wojewodami a gminami/powiatami, których wzór stanowi załącznik nr 17 do Programu.
3. Podmioty realizujące zadania wynikające z umów zawartych w ramach Programu są obowiązane do posiadania wyodrębnionego rachunku bankowego dla środków Programu, prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej otrzymanych środków i dokonywanych z tych środków wydatków, zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym.
4. Maksymalna kwota dofinansowania dla jednego podmiotu (gminy/powiatu) nie może przekroczyć kwoty 3 000 000,00 zł (słownie: trzy miliony złotych, 00/100).
VIII. Termin i warunki realizacji zadań
1. Zadania będą realizowane od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
2. Terminy oraz warunki realizacji zadań będą każdorazowo określane w umowie zawartej pomiędzy wojewodą a gminą/powiatem.
3. Środki z Funduszu na realizacje zadań będą przekazywane zgodnie z zawartą umową, w układzie rocznym w określonych w harmonogramie transzach.
4. Środki z Funduszu na realizację zadań mogą być wykorzystywane na zasadzie refundacji poniesionych wydatków lub na zasadzie zaliczki, tj. na sfinansowanie wydatków środkami z Funduszu, w sposób umożliwiający terminową realizację płatności za zrealizowane usługi asystencji osobistej.
IX. Terminy i miejsce składania wniosków
1. Gmina/powiat składa wniosek (załącznik nr 1 do Programu) wraz z załącznikami do wniosku (załączniki nr 1a i 1b do Programu) do właściwego wojewody za pośrednictwem Generatora Funduszu Solidarnościowego dostępnego na stronie internetowej bfs.mrips.gov.pl, w terminie od dnia 14 sierpnia 2023 r. do dnia 15 września 2023 r.
2. Wojewoda, po weryfikacji wniosków złożonych przez gminy/powiaty, sporządza listę rekomendowanych wniosków do finansowania w ramach Programu (załącznik nr 3 do Programu) i przekazuje ją do Ministra wraz z informacją wojewody dotyczącą środków finansowych z Programu (załącznik nr 2 do Programu), w terminie do dnia 6 października 2023 r.
X. Termin rozpatrzenia wniosków
Minister zatwierdza zbiorczą listę rekomendowanych wniosków w terminie 30 dni od dnia przekazania Ministrowi wszystkich list rekomendowanych wniosków wojewodów.